Mae Llysgennad STEM, yr Athro Anthony Campbell, sylfaenydd elusen yn Sir Benfro - Canolfan Darwin, sydd wedi dod â hud gwyddoniaeth i filoedd o bobl ifanc, wedi derbyn CBE yn rhestr Anrhydeddau'r Flwyddyn Newydd 2021.
Mae'r Athro Anthony Campbell, a sefydlodd Ganolfan Bioleg a Meddygaeth Darwin, wedi derbyn ei wobr am wasanaethau i fiocemeg.
Sefydlwyd Canolfan Darwin ym 1993 ac mae wedi'i lleoli yn Sir Benfro. Ers hynny mae wedi codi dros £ 1 miliwn o gyllid ac wedi dylanwadu ar oddeutu 40,000 o blant trwy gynnig teithiau maes ymarferol a gweithdai i bob ysgol yn Sir Benfro ar themâu fel grymoedd ac egni adnewyddadwy, glannau creigiog a newid yn yr hinsawdd.
"Mae Canolfan Darwin wrth eu bodd fod Tony wedi derbyn yr anrhydedd, gan ei fod bob amser wedi bod yn gymaint o ysbrydoliaeth i bawb sydd wedi bod yn ddigon ffodus i weithio gydag ef."
Mae'r Athro Campbell, yn Athro Ymchwil Anrhydedd yn yr Ysgol Fferylliaeth a Gwyddorau Fferyllol ym Mhrifysgol Caerdydd. Mae'n awdurdod rhyngwladol mewn signalau celloedd - sydd wrth wraidd sut mae hormonau, niwrodrosglwyddyddion a chyffuriau yn effeithio ar y corff dynol - ac mae hefyd yn awdurdod byd-eang ar fioamoleuedd.
Mae un o'i ddyfeisiau, sy'n ddefnyddio "chemiluminescence", bellach yn cael ei ddefnyddio mewn cannoedd o filiynnau o brofion clinigol y flwyddyn ledled y byd ac mae wedi cael ei ystyried yn un o'r 100 dyfeisiad gorau o brifysgolion y DU yn ystod yr 50 mlynedd diwethaf.
Am y 15 mlynedd diwethaf, mae ffocws ei ymchwil wedi bod ar lactos ac anoddefiad bwyd, sydd wedi arwain at ragdybiaeth newydd ar achos syndrom coluddyn llidus
Mae ei chwilfrydedd naturiol a'i angen i helpu pobl i ddeall gwyddoniaeth hefyd wedi ei arwain i greu'r cyfnodolyn gwyddonol gyda'i wraig, o'r enw The Young Darwinian, lle gall myfyrwyr gyhoeddi eu prosiectau,
“Rwy'n teimlo'n gryf iawn bod fod gan wyddonwyr gyfrifoldeb i egluro pam eu bod nhw'n gwneud yr hyn maen nhw'n ei wneud i'r cyhoedd, yn enwedig os ydych chi yn y sector cyhoeddus,” meddai Anthony.
“Mae hefyd yn llawer o hwyl. Pan ydych chi'n angerddol am rywbeth na fyddwch chi byth yn ei ildio ... ”
|